Boşanma Davası Nedir?

Boşanma davaları muhteviyatları ve davanın evveliyatı gereği şüphesiz tarafların bir an önce sona ermesini istedikleri, evlilik birliğinin sona ermesini sağlama amacı güden bir dava türüdür. En sık karşılaşılan sorulardan biri de boşanma davasının ne kadar süreceği sorusudur. Bu soruya tek ve basit bir cevap vermek mümkün olmamakla beraber davanın niteliğine göre ayrı ayrı değerlendirmek doğru olacaktır.

Anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma davaları arasında süre açısından ciddi farklar olabilmektedir. Kesin süreler tespit etmeye çalışmak zor olduğu gibi, sağlıksız da olabilmektedir. Her şeyde olduğu gibi burada da önemli olan somut olaydır. Bu kapsamda istisnaların kaideyi bozmadığı da göz önüne alınarak tecrübe ile genel anlamda öngörüde bulunmak mümkün olabilecektir.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma, nafaka, velayet, mal paylaşımı, düğün takıları gibi hususlarda anlaşıp birlikte başvurdukları veya bir eşin başvurması üzerine diğer eşin de bu talebi onaylaması ve katılması şeklinde oluşan boşanma davalarıdır.

Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?

Çekişmeli boşanma davaları tarafların boşanma, nafaka, velayet, mal paylaşımı, düğün takılarının durumu gibi hususların en az bir tanesinde anlaşamaması veya boşanma sebebi konusunda mutabık olamaması durumunda açılabilecek davalardır. Eşlerin birbirinden çok farklı iddiaları, talepleri, kanıtları olabilmektedir. Davayı herhangi bir taraf açmış olabilir.

Boşanma Süreleri

Yukarıda belirttiğimiz noktalardan da anlaşılacağı üzere bu iki davanın sonlanma süreleri birbirinden oldukça farklı olabilmektedir. Anlaşmalı boşanmada boşanma sebebi, tarafların iddiaları, tarafların talepleri ortak bir iradeyle ortaya konduğundan karar mercinin üzerine düşen yük oldukça azalmaktadır. Bu da yargılama sürecine katkı sağlayıp, bu süreci oldukça çabuk sonlandırabilmektedir. Burada karar merci kamu yararı açısından bir sorun olup olmadığını inceler ve bir aykırılık tespit etmezse anlaşmayı onaylar. Anlaşmanın akabinde hakimin onayına sunulmasıyla beraber dava süreci yaklaşık 1 hafta ile 3 ay içerisinde sona ermekte ve tarafların temyiz istemlerinden vazgeçmeleri halinde de karar kesinleşmektedir. Tarafların avukatlarının yanında duruşmaya gitmesi gereklidir.

1 yılını doldurmamış evliliklerde kural olarak anlaşmalı boşanma mümkün değildir. Bu durumda çekişmeli boşanma davası açılmalıdır.

Çekişmeli boşanma davalarında ise süreç çok daha komplike hallere bürünebilmektedir. Taraflar çeşitli iddialar ortaya atar ve birbirinden farklı, çoğu zaman birbirine karşıt taleplerde bulunurlar. Davanın süresi mahkemelerin iş yoğunluğuna, dosyadaki delil durumuna, iddiaların tespit edilip edilmediğine göre değişkenlik gösterir. Bu süre yerel mahkeme açısından ortalama 8 ila 12 ay arasında değişmektedir. Çekişmeli boşanma davası açıldıktan sonra dava dilekçesi davalıya tebliğ edilir. Davalının buna cevap vermesi, davacının bu cevaba cevap vermesi davalının tekrar cevap vermesi(dilekçeler teatisinin tamamlanması) safhalarından sonra mahkemenin iş yoğunluğuna göre aşağı yukarı 3 ay ve sonrasına duruşma günü verilebilir. Çekişmeli boşanmalarda verilen kararı/kararları taraflardan en az birinin beğenmemesi durumu oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Burada karardan memnun olmayan taraflar bir üst mahkeme olan Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunurlar. Bu da süreyi uzatan bir husustur. Yargıtay’ ın temyize giden bir dosyayı incelemesi tahmini aşağı yukarı 8-9 ayı bulabilmektedir.

Boşanma Süreleri İstatistikleri

Boşanma sürelerini Türkiye İstatistik Kurumu’ nun yayımladığı son veriler olan 2015 verilerine bakarak değerlendirmek daha doğru olacaktır. TÜİK’ in 2015 yılı için Türkiye geneline yönelik istatistikleri aşağıdaki gibidir. Görüldüğü üzere yargılama süreçlerinin uzun olması ve beklenen taleplere hızlı cevap veremeyeceği kaygısı ile anlaşmalı boşanma davasının mümkün olması durumunda tercih edildiğini varsayabiliriz. Zira kısa sürede sonuçlanan davalar çok büyük oranda anlaşmalı olarak açılan boşanma davaları veya çekişmeli olarak açılan ve anlaşmalıya dönen boşanma davaları olarak değerlendirilebilir.

Türkiye İstatistik Kurumu 2016 Verilerine göre Boşanma Davaları Süreleri  

SÜRE                                  TÜRKİYE GENELİ

                                               (Dosya Sayıları)

2 aydan az                                    45.623

2-4  ay                                          29.607

5-8 ay                                           18.809

9-12 ay                                         12.527

13-18 ay                                       10.527

19-24 ay                                       6.310

25-35 ay                                       5.431

36 aydan fazla                              2.66